Rapid napisał:
Naiwnością raczej nazwałbym wiarę niż oparcie na rzeczywistości dowiedzionej naukowo.
Ba!, ale czymże jest owa rzeczywistość dowiedziona naukowo?
Prawdziwi naukowcy obserwują naturę, poszukują praw nią żądzących, wysuwają hipotezy, a następnie testują je eksperymentalnie. Ale co to dokładnie znaczy "dowiedzieć się" czegoś przez obserwację lub eksperyment - czyli przez indukcję (od szczegółowych obserwacji do wniosków ogólnych)? Wiemy jedynie to, że kiedykolwiek zdarza się X, zdarza sie również Y.
Rzucasz kamieniem w szybę i szyba tłucze się. Rzucasz 99 kamieni w 99 okien i za każdym razem szyby się tłuką. Wnosisz przez indukcję, że rzucanie kamieniem w szybę powoduje jej stłuczenie. To jest twoja naukowa teoria. Ale czy rzeczywiście musi być ona prawdziwa? Powtarzaj rzucanie w szybę nawet milion razy. Kto jednak może zagwarantować, że za milion pierwszym razem kamień również rozbije szkło?
A czy jeśli się nie rozbije, to mamy do czynienia z cudem?
Ponieważ liczba obserwacji jest z założenia ograniczona - nie możesz rzucać kamieniem w okno w nieskończoność - metoda eksperymentalna jest "ograniczona" : wnioskuje o prawdziwości twierdzenia tylko na podstawie skończonej liczby eksperymentów lub obserwacji. Kto może jednak powiedzieć, że jeśli eksperyment będzie trwał dostatecznie długo, to nie przyniesie negatywnych wyników?
Rzeczy, o których myślimy, że je "wiemy" z doświadczenia - że słońce wzejdzie, ptaki fruwają itd. - są w rzeczywistości rzeczami, w które "wierzymy", ponieważ przyzwyczailiśmy sie ich doświadczać. Wierzymy, że rzucenie kamieniem w okno spowoduje wybicie szyby, ponieważ onserwujemy ten powtarzający się schemat - niemożliwe jest jednak zaobserwowanie samej przyczyny. Przyczynę odgadujemy lub wnioskujemy metodą indukcji z jednoczesnego występowania dwóch zdarzeń (kamień został rzucony, okno jest rozbite). Patrzenie na świat w ten sposób - w terminach przyczyny - jest jednak w rzeczywistości tylko nawykiem umysłowym. Nie ma sposobu dowiedzenia lub poznania z całą pewnością takich rzeczy jak "przyczyna" lub tego, że jeśli coś zdarza się na świecie, musi się koniecznie powtórzyć.
To, że coś uznajemy za pewne jest jedynie załozeniem wobec braku jakiegokolwiek dobrego powodu, aby w to wątpić.
Naukowcy lubią myśleć, że przyczyniają sie do nieustannego postępu. Każde nowe odkrycie wypełnia luki, czyniąc wiedzę jeszcze doskonalszą, a prawdę coraz oczywistszą. Patrzą wstecz historii nauki i widzą ciągły rozwój, regularnie naznaczony wielkimi odkryciami.
Jednak wg Thomasa Kuhna, amerykańskiego fizyka zajmującego się historią nauki, obraz ten jest iluzją, co wyjaśnił w swojej książce "Struktura rewolucji naukowych". Nauka nie jest gładkim przechodzeniem od błedu do prawdy, ale ciągiem kryzysów i rewolucji.
